Denk jij dat jouw kind hoogsensitief of hooggevoelig is? Misschien heb je die termen vaker voorbij horen komen. Dat is niet gek, want bij 1 op de 5 mensen is er sprake van hooggevoeligheid.
Toch is het niet altijd even helder wat hoogsensitiviteit nu precies inhoudt. Wat is het en welke kenmerken zijn er? Je leest het in dit artikel.
Wat is hooggevoelig?
Je zal ongetwijfeld in je eigen leven ervaren dat de ene persoon gevoeliger is dan de andere persoon. Empathie en het leven van empathie verschilt. Mensen die heel gevoelig zijn worden doorgaans hooggevoelig (ook wel hoogsensitief) genoemd. Het zijn mensen die heftig op prikkels reageren en emoties snel oppakken.
Deze mensen hebben een enorm groot inlevingsvermogen. Ze schatten de emoties van anderen goed in.
Vooral voor kinderen kan het heel lastig zijn als je zoveel emoties en prikkels ervaart en ziet dat dit bij anderen niet zo is. Het is lastig om hooggevoeligheid “vast te leggen”. Het gevolg is dat deze kinderen (overigens net als volwassenen) vaker onbegrepen voelen.
Dat past ook een beetje bij onze cultuur: we leven gehaast en zijn het gewend om sterk te (moeten) zijn.
Zweverig en spiritueel?
Ten onrechte wordt hoogsensitiviteit gekoppeld aan zweverigheid. Zelfs spiritualiteit. Daardoor worden mensen die hoogsensitief zijn niet serieus genomen, wat erg vervelend kan zijn. Het is goed om te beseffen dat hoogsensitieve mensen iets te bieden hebben, maar makkelijker worden weggewuifd als zijnde “te emotioneel”.
14 kenmerken van hooggevoeligheid
Wil jij in kaart brengen of je kind hooggevoelig is? Kijk dan eens goed naar deze kenmerken. Ze hoeven niet allemaal aanwezig te zijn, maar duiden stuk voor stuk op gevoeligheid. Hoe meer van deze kenmerken bij je kind voorkomen, hoe gevoeliger hij of zij is.
#1 Lichaam reageert snel
Iemand die hooggevoelig is, reageert lichamelijk snel. Dat heeft met prikkels te maken. Iemand die veel verdriet heeft kan hoofdpijn opleveren, terwijl iemand die heel vrolijk is juist blijheid losmaakt.
Hooggevoelige personen voelen sneller aan hoe andere mensen zich voelen. Zo kan het zijn dat kinderen zich onprettig voelen op plaatsen waar onheil is geweest, zonder dat ze daar direct een verklaring voor kunnen geven.
#2 Snel uitgeput na sociaal contact
Hoogggevoelige mensen krijgen de hele dag door prikkels binnen. Sociaal contact levert nog eens meer prikkels op, zeker als er meer mensen zijn. Kinderen die hooggevoelig zijn, zijn dan ook graag alleen of in beperkte groepen. Ook zijn ze snel uitgeput als ze een sociaal contact hebben gehad, bijvoorbeeld na het schoolgaan of buitenspelen.
#3 Emoties van anderen overnemen
HSP’ers nemen snel gevoelens over. Is iemand boos? Dan kan een hooggevoelig persoon die emotie makkelijk overnemen. Maar ook voelen HSP’ers spanningen makkelijk aan. Onderlinge irritaties bijvoorbeeld.
#4 Zorgzaam
Een ander kenmerk voor typische hooggevoelige kinderen is dat ze zorgzaam zijn. Ze kunnen immers goed inschatten welke behoeften anderen hebben. Ze lezen lichaamshouding af, maar horen ook wat iemand tussen de regels door eigenlijk zegt.
#5 Kunnen stemmingen goed aanvoelen
Zoals gezegd voelen hooggevoelige personen makkelijker en sneller aan hoe anderen zich voelen. Ook onderlinge problemen en irritaties vallen deze mensen sneller op. Kinderen die in een negatieve situatie terecht komen, kunnen daar last van hebben.
#6 Creatief
Veel hooggevoelige mensen zijn creatief. Dat heeft ermee te maken dat ze zich daarin kunnen uiten. Muziek, goed kunnen vertellen of tekenen… Het zijn allemaal signalen van iemand die hooggevoelig is. Al hoeft niet elk creatieve persoon hooggevoelig te zijn, natuurlijk!
#7 Houden van rust
Rustige omgevingen zijn omgevingen waarin weinig prikkels zijn. En dus vinden hooggevoelige mensen dat erg prettig. Hooggevoelige personen storen zich sneller aan geluiden, bijvoorbeeld wanneer de buren de muziek hard hebben staan of er regelmatig met meubels wordt geschoven.
#8 Details
Waar anderen aan details voorbij gaan, zal een hooggevoelig persoon deze sneller zien. Bijvoorbeeld een nieuw kledingstuk, verandering in een ruimte, maar ook meer theoretisch, zoals afwegingen bij een belangrijke beslissing.
#9 Zeer emotioneel
Iemand die hooggevoelig is, wordt sneller emotioneel. Bijvoorbeeld door de stemming van anderen of iets wat hij of zij leest of op televisie ziet. Kinderen die hooggevoelig zijn huilen vaker en sneller.
#10 Scherpe zintuigen
Hoogsensitieve personen hebben scherpe zintuigen. Ze horen meer, ruiken beter en zien sneller details. De smaak van mensen die hooggevoelig zijn, kan ook beter ontwikkeld zijn. Zo proeven zout en pittig, bitter en flauw nog extremer aan.
#11 Twijfelkonten
Een beslissing nemen is niet iets wat een hooggevoelig kind makkelijk afgaat. Ze wegen immers voortdurend voordelen en nadelen met elkaar af.
#12 Geen geweld
Actiefilms en horrorfilms zijn zeker niet besteed aan hoogsensitieve mensen. Ook vermijden ze het liefst naar nieuws, want de beelden kunnen ze moeilijk verdragen.
#13 Reguleren van kritiek
Kritiek komt keihard binnen bij hooggevoelige personen. Het ligt in de aard van hoogsensitieve personen om de kritiek zich heel erg aan te trekken. De kritiek die gegeven wordt blijft ook veel langer hangen en kan leiden tot stress.
#14 Opgejaagd gevoel
Als een hoogsensitief kind veel opdrachten krijgt, kan het zich opgejaagd voelen. Dit kan de stress enorm verhogen en zich ook uiten in lichamelijke problemen (zoals onder andere hoofdpijn).
Vermoed jij dat je kind hoogsensitief is? Lees dan hier wat je het beste kunt doen.